แต่ทำไมจะต้องดูหนัง เมื่อเครียดที่สุดช่วยได้ใช่หรือ? ต้องดูหนังแค่นั้นใช่ไหม? ดูหนังแนวไหน? หรืออื่นๆที่อาจเริ่มต้นสงสัยขึ้นมา เอาเป็นว่าเล่าที่มาที่ไปก่อน
ก่อนที่ผมจะเรียนรู้หรือพอใจในเรื่องจิตวิเคราะห์ ทัศนคติ ตั้งใจจริง ผมก็เป็นแค่คนหนึ่งที่ชอบสังเกต แล้วก็เป็นคนที่มีความเคร่งเครียด (หนักๆ) อยู่เช่นกัน แม้ว่าจะน้อยครั้ง แต่ว่านิสัยที่ไม่ค่อยขอความเห็นผู้ใดกัน ชอบแอบคิดหาทางออกผู้เดียวเสมอๆจนกระทั่งครั้งคราวมันใช้เวลานับเป็นเวลาหลายวัน จัดว่าทำให้สุขภาพจิตแย่ไปช่วงหนึ่งได้ จนกระทั่งวันหนึ่งระหว่างที่กำลังเดินซื้อของเรื่อยเปื่อยอยู่ในห้างฯ แต่ว่าในหัวก็กำลังใคร่ครวญ เครียดกับปัญหาที่ยังคิดไม่ตก ก็ได้ผ่านหน้าโรงหนังแห่งหนึ่ง กำเนิดอะไรดลบันดาลบางสิ่งบางอย่างให้ซื้อตั๋วหนังเข้าไปดูผู้เดียวด้วยอารมณ์ไม่กระจ่างๆกับตัวเอง
หนังประเด็นนั้นไม่ได้ให้คำตอบอะไรกับสิ่งที่กำลังคิด หรือเครียดอยู่(จำไม่ได้ว่าเรื่องอะไร) แต่มันแปลงเป็นว่าพอหนังจบ ทุกอย่างดูหมิ่นลง เท่าที่จำได้ในตอนนั้นเสมือนจะปล่อยวางอะไรบางอย่างลงไป รู้สึกค้นพบทางออกโดยบังเอิญ จากวันนั้นเมื่อใดรู้สึกเครียด จึงใช้แนวทางนี้เรื่อยมา หรือคิดอะไรไม่ออก ก็หยุดหาหนังมอง แต่สิ่งหนึ่งที่ผมอาจต่างกันคือ เวลาดูหนัง โดยมากจะเป็นคนออกจะตั้งใจดู แล้วก็ชอบหยุดพอใจเรื่องอื่นๆไปเลย แล้วพึงพอใจ (Focus) แต่ว่าหนังที่ดูนั้น
เมื่อเครียดที่สุด เพราะเหตุไรจำเป็นต้องดูหนัง?
ถ้าเกิดดูแบบรู้เรื่องเดี๋ยวนี้ มันก็ไม่ได้แตกต่างกับการคิดแบบง่ายๆโดยที่ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้เทคนิคอะไรเลยเป็น การที่พวกเราได้หยุดจากอะไรก็ตาม มันก็เสมือนการได้พัก เมื่อได้พักมันก็จะเกิดแรงที่ดีมากยิ่งขึ้นกว่าเดิม ไม่เว้นแม้แต่สมอง ความคิด จิตใจ ดังนี้จะกล่าวว่าไม่จำเป็นที่ต้องเป็นการดูหนังก็ได้ เพียงแต่การดูหนังมันมีเนื้อหาข้อดีอยู่ (เว้นเสียแต่ ว่าเป็นคนเกลียดดูหนัง) อาทิเช่น แม้เปรียบเทียบกับการฟังเพลง การฟังเพลงนั้นใช้เพียงประสาทหู ยิ่งเพลงที่ฟังซ้ำๆพวกเราบางทีอาจเคยชินกระทั่งมิได้ฟังมันจริงๆโน่นย่อมได้โอกาสให้ความคิดวนกลับไปเรื่องเดิมๆหรือเพลงบางเพลง มีเนื้อหามิได้ช่วยให้ดีขึ้น ยกตัวอย่างคนกำลังเครียดเนื่องจากอกหัก ยิ่งฟังเพลงอกหัก ก็ยิ่งตอกตนเองให้จมไปในที่เดิมฯลฯ แม้กระนั้นกับหนังหรือภาพยนตร์พวกเราใช้ทั้งยังตาดู หูฟัง ร่างกายได้พัก สิ่งแวดล้อมย่อมจำเป็นต้องอยู่ในที่ที่ปลอดภัย ไม่มีอะไรรบกวน รวมทั้งยิ่งเป็นหนังที่คิดติดตามไปกับเรื่องทำให้เราลืมเรื่องอื่นๆไปได้ชั่วคราวอย่างดีเยี่ยม
ความลับเป็นการ “หยุด”
ยิ่งกว่านั้นในเวลาเครียด ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยอาจรู้สึกว่าหาหนังเบาๆขบขันๆดูทำให้หายเครียดได้ ซึ่งหากเป็นความเครียดแบบธรรมดา ที่คงจะเรียกว่า เหนื่อยมากกว่าเครียด มันจะเป็นการผ่อนคลายได้ดังที่ปรารถนา แต่ ถ้าเกิดเครียดแบบในที่นี้ที่เครียดที่สุด แบบปรารถนาทางออกหรือนึกไม่ออกนั้น น่าจะหาหนังที่มีเรื่องมีราวราว จะดราม่า เสี่ยงอันตราย สยองขวัญ ตื่นเต้น บู๊ ก็ได้หมด หนังเบาๆตลกขบขันๆก็ไม่เป็นปัญหาถ้าเกิดไม่ใช่แค่เฮฮาไม่มีประโยชน์ หลักสำคัญเป็น “ต้องมีเรื่องเชื้อเชิญติดตาม” เนื่องจากนี่มันจะมีผลให้เราไปพอใจ “เรื่องอื่น” สักพักได้อย่างแท้จริง นั่นคือจุดเด่นหลักของหนัง แต่ว่าสิ่งสำคัญอีกประการที่จำเป็นต้องประกอบกันอย่างมากคือ จำต้องหยุดและสนใจไปที่หนังให้ได้ หรือถ้าใช้วิธีอื่นโดยไม่ใช่การดูหนังก็จำต้องพึ่งสิ่งนี้เหมือนกัน คือ หยุดไปสนใจสิ่งที่ทำเวลานี้แทนก่อน
อาจมีผู้ที่รู้สึกว่า “ยิ่งมอง ยิ่งเครียด.. หนังอะไรไม่รู้จักมองไม่รู้เรื่อง.. ถ้าเกิดพบหนังแย่ๆจะทำอย่างไร..” สิ่งกลุ่มนี้ต้นเหตุแท้จริงมันจะมาจากการที่เรา หยุดมิได้ ต่างหาก จิตใจยังคงไม่ผ่อนพักจากสิ่งที่เครียด ซึ่งก็ดังที่กล่าวไปแล้วว่าไม่มีความจำเป็นที่จะต้องดูหนังก็ได้ เหตุผลสำคัญอย่างหนึ่งถ้าเป็นผู้ที่คิดหาทางเองได้ คลายเงื่อนออกได้เองเสมอ จะเข้าจิตใจได้โดยทันทีว่า ทุกๆสิ่งทุกๆอย่างอย่างล้วนจำเป็นต้อง “ผ่าน” มันไป แต่ในตอนการ “ผ่าน” นี้เองมันบางทีอาจยากเย็น โดยในด้าน “พฤติกรรม” เพื่อหาทางออกในภาวะเครียดนั้นอาจยาก โน่นก็ส่วนหนึ่งส่วนใด
ยังไงก็จำเป็นต้อง “ผ่าน” ทาง “ความนึกคิด” ให้ได้ก่อน แล้ว ความประพฤติ ขั้นตอนการจัดการกับปัญหา หรืออะไรก็ตาม จึงจะตามมา บทความดีๆบทความนี้ตั้งใจจะให้ ช่วยผ่านทางความคิดนี้เอง ด้วยเหตุว่าเมื่อใดก็ตามพวกเราเครียด พวกเราเมื่อยล้า เรามองไม่เห็นทาง ก็จำเป็นต้องมองทางอื่นเอาบ้างก่อน การมองทางอื่นนั้น ไม่จำเป็นต้องเกี่ยวกับการพยายามมองหาทางออกเสมอไป แต่ว่าเสมือนการพักสายตาอย่างหนึ่งดังที่บอกไป แล้วก็บางเวลามันก็แค่ต้องการเวลาเลวทรามอึดใจสำหรับในการผ่านสภาวะทางความนึกคิดจิตใจนั้น
ราว 2 ชั่วโมง ที่หยุดไปดูหนัง มันก็บางทีอาจพาเราผ่านไปได้อย่างแปลก กระทั่งบางคราวจะคิดว่า เราเครียดเพราะเหตุไรกัน? เสมือนหลายๆเรื่องในชีวิตที่เพียงพอผ่านมาได้ เราหันไปดูก็ตลกกับมันได้ นี่ล่ะ เมื่อเครียดที่สุด ลองหยุดไปดูหนัง บางคราวหนังสนุก หนังให้สาระ หนังได้คำตอบ หนังพาผ่านเวลาไป เมื่อนั้นมันไปต่อได้เอง ก็ต้องทดลองกันดู
เวลานี้แม้ผมจะไม่ต้องเจอสภาวะ เครียดที่สุด ก็ยังชอบดูหนังอยู่ เนื่องจากมันดีกว่าการดูอย่างอื่นมากมาย ไม่ว่าจะเป็นข่าว.. Social.. หรือเรื่องผู้อื่น ยิ่งมองเยอะเกินไป ยิ่งเป็นสิ่งก่อความตึงเครียดได้โดยไม่จำเป็น คิดเหมือนผมไหมขอรับ เขียนจบแล้วไปหาหนังมองกันดีกว่า..